Παραμονή του Σταυρού …
Σίφνος, Φάρος, Φασολού…
Το πανηγύρι του Σταυρού στην Φασολού στην Σίφνο είναι από τα μεγαλύτερα του καλοκαιριού.
Τότε στο μακρινό 2017, μετά την μεγάλη γιορτή του Τσελεμεντέ…
Σήμερα οι σκέψεις μου και η καρδιά μου εκεί στο τότε…
Τότε που το πανηγύρι του Σταυρού στο νησί ήταν το μοναδικό θέμα συζήτησης, όπως κάθε χρόνο.
Εμπειρίες και φιλίες ριζωμένες στην καρδιά!
Του χρόνου ίσως να ξαναβρεθούμε είχαμε πει…
Αλλά ο Θεός είχε διαφορετικά σχέδια και έτσι ζούμε με τις αναμνήσεις…
Οι προετοιμασίες για το πανηγύρι του Σταυρού στην Φασολού άρχισαν από νωρίς το πρωί.
Τα μαχαίρια και οι σουγιάδες πήραν φωτιά.
Καλεσμένος, του φίλου μου πλέον, του μάγειρα του Νίκου του Χρυσού που είχαμε ξαναμαγειρέψει στον Άγιο Ανδρέα στην Ακρόπολη, να βοηθήσω στην προετοιμασία, είχα μείνει σχεδόν άυπνος από την ένταση και την σκέψη ότι θα βρισκόμουν στα άδυτα της πανηγυριώτικης πυροστιάς…
Η προετοιμασία
Όταν έφτασα, πρωί-πρωί ήδη μία ομάδα από καμιά δεκαριά άτομα να καθαρίζουν στην αυλή πατάτες.
Τα στοιβαγμένα τσουβάλια βουνό, αλλά αυτοί πίνοντας τον καφέ τους και συζητάνε ήρεμα.
Άλλοι μέσα κόβουν τα κρέατα και άλλοι κλαίνε με ευλογημένο δάκρυ, από τα κρεμμύδια !!!
Με βλέπουν και μου δίνουν ποδιά χαμογελώντας ευχαριστημένοι που προστέθηκαν ακόμα δύο χέρια για τις δουλειές.
Οι δουλειές πολλές, τα σακιά με τα κρεμμύδια και τις πατάτες, ντάνες ψηλές.
Κουτιά με κρέατα και ροβύθια όλα περιμένουν για να μπουν στα καζάνια τους.
Το αυριανό τρατάρισμα των πολλών καλεσμένων που κατακλύζουν κάθε χρόνο τον ναό για το πανηγύρι θα είναι και φέτος πλούσιο!
Το πανηγύρι του Σταυρού στην Φασολού στην Σίφνο έχει την δικιά του μεγαλόπρεπη αίγλη!
Οι δύο μάγειροι “πανηγυριώτες” ο Νίκος Χρυσός και ο Χρήστος ο Γεωργούλης έχουν πάρει φωτιά… Παλεύουνε με τις μεγάλες αλουμινένιες σφυρήλατες μαρμίτες, τις πλένουν και τις βάζουν στις πυροστιές για να αρχίσει το τσιγάρισμα.
Οι φωτιές στο φουλ, τα τηγάνια στο φουλ, ποσάρουν τις πατάτες.
Τα ροβύθια φουσκώνουν και τα κρέατα κόβονται και καθαρίζονται προσεκτικά από τον Νίκο για να πάρουν και αυτά τον δρόμο τους. Κουβάδες οι πατάτες, κουβάδες τα κρεμμύδια, τα ροβύθια, τα κρέατα σοτάρονται πριν μπουν στα καζάνια στις πυροστιές…
Το πανηγύρι
Στο πανηγύρι του Σταυρού στην Φασολού στην Σίφνο τον πρώτο λόγο έχει ο πανηγυράς!
Ο “πανηγυράς” το αφεντικό δηλαδή του πανηγυριού, ο άνθρωπος που φυλάει όλο τον χρόνο την εικόνα σπίτι του και φροντίζει τον ναό, μας ρωτάει τι άλλο χρειαζόμαστε.
Εμείς πιάνουμε τα ποτήρια με το τσίπουρο και του ευχόμαστε από καρδιάς…
Όλο το πανηγύρι γίνεται με δικά του έξοδα.
Είναι η ανταμοιβή στον σταυρό που τον έχει αυτόν και όλη την οικογένειά του καλά!
Κάθε χρόνο μία άλλη οικογένεια θα πάρει την εικόνα σπίτι της και η αναμονή κρατάει χρόνια για να έρθει η σειρά σου…
Ο πανηγυράς έχει εδώ και μέρες ασπρίσει τον ναό, τον έχει κάνει να λάμπει μέσα στο δυνατό φως του καλοκαιρινού Αιγαίου. Απέναντι στέκεται η προστάτιδα του νησιού η Μονή της Παναγιάς της Χρυσοπηγής.
Και αυτή ντυμένη στα λευκά με φόντο το γαλάζιο περιμένοντας και αυτή την μεγάλη γιορτή.
Το διάλειμμα ξεκινάει, πειράγματα, γέλια, ιστορίες απ τα παλιά, ηρεμία, αγαλλίαση ψυχής.
Βγαίνουν τα τσίπουρα και οι μεζέδες.
Απλά, καθημερινά, λίγο ντόπιο τυρί, ελιές, ντομάτα παξιμάδια και φυσικά τσίπουρο και κρασί να ρέουν άφθονα.
Μια χούφτα άνθρωποι απλοί καθημερινοί, νησιώτες, που η αγάπη για το διαμάντι νησί τους φαίνεται στα μάτια τους, στο χαμόγελό τους, στο απαλό τους άγγιγμα στην πλάτη του ξένου! Με καλοδέχονται με πειράζουν, τσουγκράμε τα ποτήρια μας και ευχόμαστε με το καλό και του χρόνου.
Ο στολισμός
Από νωρίς το απόγευμα οι γυναίκες ετοιμάζουν τους βασιλικούς και τα λουλούδια.
Στολίζουν την “τράπεζα” του φαγητού, για την βραδινή γιορτή.
Όλα είναι έτοιμα, καλό μαγειρεμένα περιμένουν με υπομονή τον παπά να κάνει τον εσπερινό.
Να δώσει την ευχή του γιατί το πανηγύρι του Σταυρού.
Όπως και πολλά πανηγύρια στο νησί, γίνονται την παραμονή της εορτής.
Η κουζίνα έχει αλλάξει, γεμάτη πιάτα και μαχαιροπήρουνα έτοιμα για την μεγάλη μάχη.
άλλος θα τηγανίζει άλλος θα σερβίρει το κοκκινιστό, άλλος τα μακαρόνια, άλλος την σούπα.
Και από πίσω παραμονεύει η ομάδα της λάντζας, της δύσκολης δουλειάς.
Γιατί μετά από κάθε γκρουπ που τελειώνει το φαγητό, πρέπει να πλυθούν όλα γρήγορα.
Γιατί τα πιάτα λιγοστά και φυσικά όχι πλαστικά…
Η αποκορύφωση
Το πανηγύρι ξεκινά από το σπίτι του πανηγυρά.
Μεταφέρει την εικόνα στην αγκαλιά του με την συνοδεία του παπά ψέλνοντας ύμνους και δοξάζοντας την θεία εικόνα.
Η συνοδεία μεγάλη και λαμπρή όλοι με τα καλά τους φίλοι και γνωστοί συνοδεύουν την εικόνα μέχρι την εκκλησία.
Μετά την λειτουργία ο κόσμος με τάξη μπαίνει στην ουρά για να “μεταλάβει” το πανηγυριώτικο κοκκινιστό με τα μακαρόνια.
Η τηγανιτή πατάτα βγαίνει καλοτηγανισμένη και στ τέλος η κλασσική παραδοσιακή ρεβυθάδα!
Τρώνε και ενθουσιασμένοι αρχίζουν τα “κουταλοχτυπήματα”. Χτυπάνε δηλαδή με τα πιρούνια και τα κουτάλια τους πιάτα και ποτήρια για να τιμήσουν τα μαγείρια, τους σερβιτόρους και όλους όσους συνέβαλαν στην ετοιμασία.
Σηκώνουν όλοι τα ποτήρια και οι ευχές τρέχουν ποτάμι, τα χαμόγελα ξεχειλίζουν και η καρδιά γεμίζει…
Στιγμή μοναδική, ανθρώπινη, τα μάτια όλων λάμπουν, και ξανά σε λίγο και πάλι και πάλι …
Όσοι τελειώνουν βγαίνουν από την ιερή τράπεζα για να μπουν να “μεταλάβουν” οι επόμενοι.
Βγαίνουν στο μεγάλο προαύλιο, εκεί που οι μουσικάντες έχουν πιάσει δουλειά.
Το γλέντι ξεκινά με το βιολί να έχει τον πρώτο λόγο …
Ο κόσμος τραγουδάει και χορεύει μέχρι το πρωί με το κρασί και το τσίπουρο να ρέουν άφθονα.
Η Σίφνος φημίζεται για τα παραδοσιακά πανηγύρια της γιατί ακόμα κρατάει τα ήθη και τα έθιμα γερά!
Βρείτε και πολλά ακόμα παραδοσιακά πανηγύρια της Σίφνου στο e-sifnos.com
Ελλάδα…
Αιγαίο…
Κυκλάδες…
Σίφνος…
Ελληνική φιλοξενία, καθάρια νησιώτικα μυαλά, άνθρωποι απλοί, με χαμόγελα
Μου έλειψαν όλα αυτά και τα ρουφάω με πάθος, καβάτζα μέχρι την επόμενη χρονιά.
Εγώ το ξέρω, το έχω καταλάβει, άλλωστε μου το έχετε πει κιόλας …
Είμαι για τα πανηγύρια !!!
Κείμενα φωτό GiorgioGrigor
