Παραμονή του Σταυρού …
Σίφνος, Φάρος, Φασολού…
Τότε στο μακρινό 2017, μετά την μεγάλη γιορτή του Τσελεμεντέ…
Σήμερα οι σκέψεις μου και η καρδιά μου εκεί στο τότε…
Τότε που το πανηγύρι του Σταυρού στο νησί ήταν το μοναδικό θέμα συζήτησης, όπως κάθε χρόνο.
Εμπειρίες και φιλίες ριζωμένες στην καρδιά!
Του χρόνου ίσως να ξαναβρεθούμε είχαμε πει…
Αλλά ο Θεός είχε διαφορετικά σχέδια και έτσι ζούμε με τις αναμνήσεις…
Οι προετοιμασίες άρχισαν από νωρίς το πρωί.
Τα μαχαίρια και οι σουγιάδες πήραν φωτιά.
Καλεσμένος, του φίλου μου πλέον, του μάγειρα του Νίκου του Χρυσού που είχαμε ξαναμαγειρέψει στον Άγιο Ανδρέα στην Ακρόπολη, να βοηθήσω στην προετοιμασία, είχα μείνει σχεδόν άυπνος από την ένταση και την σκέψη ότι θα βρισκόμουν στα άδυτα της πανηγυριώτικης πυροστιάς…
Όταν έφτασα, πρωί-πρωί ήδη μία ομάδα από καμιά δεκαριά άτομα καθαρίζουν στην αυλή πατάτες, από τα στοιβαγμένα τσουβάλια πίνοντας τον καφέ τους και συζητώντας ήρεμα.
Άλλοι μέσα κόβουν τα κρέατα και άλλοι κλαίνε με ευλογημένο δάκρυ, από τα κρεμμύδια !!!
Με βλέπουν και μου δίνουν ποδιά χαμογελώντας ευχαριστημένοι που προστέθηκαν ακόμα δύο χέρια για τις δουλειές.
Οι δουλειές πολλές, τα σακιά με τα κρεμμύδια και τις πατάτες, ντάνες ψηλές.
Κουτιά με κρέατα και ροβύθια όλα περιμένουν για να μπουν στα καζάνια τους για το αυριανό τρατάρισμα των πολλών καλεσμένων που κατακλύζουν κάθε χρόνο τον ναό για το πανηγύρι.
Οι δύο μάγειροι “πανηγυριώτες” ο Νίκος Χρυσός και ο Χρήστος ο Γεωργούλης έχουν πάρει φωτιά… παλεύουνε με τις μεγάλες αλουμινένιες σφυρήλατες μαρμίτες, τις πλένουν και τις βάζουν στις πυροστιές για να αρχίσει το τσιγάρισμα.
Οι φωτιές στο φουλ, τα τηγάνια στο φουλ, ποσάρουν τις πατάτες, τα ροβύθια φουσκώνουν και τα κρέατα κόβονται και καθαρίζονται προσεκτικά από τον Νίκο για να πάρουν και αυτά τον δρόμο τους. Κουβάδες οι πατάτες, κουβάδες τα κρεμμύδια, τα ροβύθια, τα κρέατα σοτάρονται πριν μπουν στα καζάνια στις πυροστιές…
Ο “πανηγυράς” το αφεντικό δηλαδή του πανηγυριού, ο άνθρωπος που φυλάει όλο τον χρόνο την εικόνα σπίτι του και φροντίζει τον ναό, μας ρωτάει τι άλλο χρειαζόμαστε και εμείς πιάνουμε τα ποτήρια με το τσίπουρο και του ευχόμαστε από καρδιάς…
Όλο το πανηγύρι γίνεται με δικά του έξοδα ανταμοιβή στον σταυρό που τον έχει αυτόν και όλη την οικογένειά του καλά!
Κάθε χρόνο μία άλλη οικογένεια θα πάρει την εικόνα σπίτι της και η αναμονή κρατάει χρόνια για να έρθει η σειρά σου…
Ο πανηγυράς έχει εδώ και μέρες ασπρίσει τον ναό, τον έχει κάνει να λάμπει μέσα στο δυνατό φως του καλοκαιρινού Αιγαίου. Απέναντι στέκεται η προστάτιδα του νησιού η Μονή της Παναγιάς της Χρυσοπηγής και αυτή ντυμένη στα λευκά με φόντο το γαλάζιο περιμένοντας και αυτή την μεγάλη γιορτή.
Το διάλειμμα ξεκινάει, πειράγματα, γέλια, ιστορίες απ τα παλιά, ηρεμία, αγαλλίαση ψυχής.
Βγαίνουν τα τσίπουρα και οι μεζέδες, απλά, καθημερινά, λίγο ντόπιο τυρί, ελιές, ντομάτα παξιμάδια και φυσικά τσίπουρο και κρασί να ρέουν άφθονα.
Μια χούφτα άνθρωποι απλοί καθημερινοί, νησιώτες, που η αγάπη για το διαμάντι νησί τους φαίνεται στα μάτια τους, στο χαμόγελό τους, στο απαλό τους άγγιγμα στην πλάτη του ξένου! Με καλοδέχονται με πειράζουν, τσουγκράμε τα ποτήρια μας και ευχόμαστε με το καλό και του χρόνου.
Από νωρίς το απόγευμα οι γυναίκες ετοιμάζουν τους βασιλικούς και τα λουλούδια για να στολίσουν την “τράπεζα” του φαγητού, για την βραδινή γιορτή.
Όλα είναι έτοιμα, καλό μαγειρεμένα περιμένουν με υπομονή τον παπά να κάνει τον εσπερινό και να δώσει την ευχή του γιατί το πανηγύρι του Σταυρού όπως και πολλά πανηγύρια στο νησί, γίνονται την παραμονή της εορτής.
Η κουζίνα έχει αλλάξει, γεμάτη πιάτα και μαχαιροπήρουνα έτοιμα για την μεγάλη μάχη.
άλλος θα τηγανίζει άλλος θα σερβίρει το κοκκινιστό, άλλος τα μακαρόνια, άλλος την σούπα.
Και από πίσω παραμονεύει η ομάδα της λάντζας, της δύσκολης δουλειάς, γιατί μετά από κάθε γκρουπ που τελειώνει το φαγητό, πρέπει να πλυθούν όλα γρήγορα γιατί τα πιάτα λιγοστά και φυσικά όχι πλαστικά…
Και το πανηγύρι ξεκινά από το σπίτι του πανηγυρά που μεταφέρει την εικόνα στην αγκαλιά του με την συνοδεία του παπά ψέλνοντας ύμνους και δοξάζοντας την θεία εικόνα.
Η συνοδεία μεγάλη και λαμπρή όλοι με τα καλά τους φίλοι και γνωστοί συνοδεύουν την εικόνα μέχρι την εκκλησία.
Μετά την λειτουργία ο κόσμος με τάξη μπαίνει στην ουρά για να “μεταλάβει” το πανηγυριώτικο κοκκινιστό με τα μακαρόνια ή την τηγανιτή πατάτα και την κλασσική παραδοσιακή ρεβυθάδα!
about:blank
Τρώνε και ενθουσιασμένοι αρχίζουν τα “κουταλοχτυπήματα” χτυπάνε δηλαδή με τα πιρούνια και τα κουτάλια τους πιάτα και ποτήρια για να τιμήσουν τα μαγείρια, τους σερβιτόρους και όλους όσους συνέβαλαν στην ετοιμασία.
Σηκώνουν όλοι τα ποτήρια και οι ευχές τρέχουν ποτάμι, τα χαμόγελα ξεχειλίζουν και η καρδιά γεμίζει…
Στιγμή μοναδική, ανθρώπινη, τα μάτια όλων λάμπουν, και ξανά σε λίγο και πάλι και πάλι …
Όσοι τελειώνουν βγαίνουν από την ιερή τράπεζα για να μπουν να “μεταλάβουν” οι επόμενοι και βγαίνουν στο μεγάλο προαύλιο, εκεί που οι μουσικάντες έχουν πιάσει δουλειά και το γλέντι ξεκινά με το βιολί να έχει τον πρώτο λόγο …
Ο κόσμος τραγουδάει και χορεύει μέχρι το πρωί με το κρασί και το τσίπουρο να ρέουν άφθονα.
about:blank
Ελλάδα…
Αιγαίο…
Κυκλάδες…
Σίφνος…
Ελληνική φιλοξενία, καθάρια νησιώτικα μυαλά, άνθρωποι απλοί, με χαμόγελα
Μου έλειψαν όλα αυτά και τα ρουφάω με πάθος, καβάτζα μέχρι την επόμενη χρονιά.
Εγώ το ξέρω, το έχω καταλάβει, άλλωστε μου το έχετε πει κιόλας …
Είμαι για τα πανηγύρια !!!
Κείμενα φωτό GiorgioGrigor
