Ξεροτήγανο Κρήτης το γλυκό που φέρνει ελπίδα, το γλυκό “κύκλος της ζωής” που φέρνει γούρι και μελώνει όλες τις σημαντικές στιγμές της ζωής μας.
Το παραδοσιακό αυθεντικό γλυκό της Κρήτης με τους βαθιούς ανθρώπινους συμβολισμούς της ζωής που ξεκινά γλυκά μελένια θα έλεγα σε όλες τις εκδηλώσεις της.
Δίπλες και ξεροτήγανα, τα γλυκά της γιορτής, τα γλυκά της χαράς, της ζωής…
Η συνταγή από τις απλούστερες σε υλικά αλλά το τηγάνισμα θέλει μαεστρία και γρηγοράδα γιατί η ζύμη ξεραίνεται εύκολα. Παλιά μαζευόντουσαν οι γυναίκες του χωριού και έφτιαχναν όλες μαζί ξεροτήγανα χωρίς να τα μελώνουν.
Τα έβαζαν στην άκρη και έπαιρναν λίγα λίγα και τα μέλωναν κατά περίπτωση.
Το ξεροτήγανο επειδή δεν έχει αυγά κρατεί στον χρόνο πολύ, είναι δε και γλυκάκι νηστίσιμο που τρώγεται σε όλη την διάρκεια του χρόνου και ειδικά στις μεγάλες νηστείες των Χριστουγέννων και της Παναγίας.
Η συνταγή μας δανεική Λασιθιώτικη από χέρι μοναδικό!
Τα υλικά
500 γρ. αλεύρι σκληρό
3/4 φλιτζ. νερό ελαφρά ζεστό
1/2 φλιτζ. ελαιόλαδο
1 σφηνάκι ρακί
Χυμό από ένα λεμόνι
1/2 κουτ. γλυκού αλάτι
1/2 κουτ. γλυκού ζάχαρη
Πολύ και καλό Ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
Για το σιρόπι
1 φλιτζ. νερό
1 φλιτζ. ζάχαρη
2 ξύλο κανέλας
2 φλιτζ. μέλι Κρητικό θυμαρίσιο
Για το γαρνίρισμα
Σπασμένα καρύδια
Καβουρδισμένο σουσάμι
Κανέλα σκόνη
Σε μία μεγάλη λεκάνη βάζουμε όλα τα υλικά εκτός από το νερό το οποίο προσθέτουμε σιγά σιγά ανακατεύοντας μα ένα πιρούνι. Μόλις η ζύμη μας σχηματιστεί την δουλεύουμε για λίγο με το χέρι και την αφήνουμε σκεπασμένη να ξεκουραστεί στο ψυγείο για μία ώρα.
Βάζουμε το λάδι να κάψει και αρχίζουμε μαζί φυσικά με βοήθεια, είπαμε τα ξεροτήγανα θέλουν δύο τρεις γυναίκες, να ανοίγουμε το φύλλο πολύ λεπτό με πλάστη ή στην μηχανή των ζυμαρικών. Η δουλειά πρέπει να γίνεται γρήγορα γιατί το ζυμάρι αν μείνει πολύ ώρα ξεραίνεται και σπάει.
Μετά το κόβουμε σε λωρίδες μονές ή διπλές, με το ροδάκι και το δίνουμε για τηγάνισμα.
Στο τηγάνισμα ο ένας σχηματίζει με δύο πιρούνια το ξεροτήγανο και ο άλλος τηγανίζει και αφήνει να στραγγίξουν από τα πολλά λάδια σε σουρωτήρι.
Όπως καταλαβαίνεται είναι μία διαδικασία που θέλει μαεστρία και ταχύτητα και φυσικά πάντα δύο με τρία άτομα.
Ο ένας ανοίγει το φύλο και το κόβει σε λωρίδες, ο επόμενος το σχηματίζει στο κυκλικό σχήμα με δύο πιρούνια και ο τρίτος τελειώνει το τηγάνισμα φροντίζοντας να τηγανιστούν σωστά αλλά να μην πάρουν χρώμα καθώς τα λευκά ξεροτήγανα θεωρούνται από πολλούς τα πιο σωστά.
Οι τεχνικές πολλές για να κάνετε το ζυμάρι μία κυκλική φωλιά και πολλές φορές γίνεται και εκτός λαδιού με μία πιρούνα, ή με τα δάκτυλα και αμέσως μετά τηγάνισμα.
Μία μέρα βρέθηκα με τον ειδικό στα ξεροτήγανα Κωστή Κωστάκη τον Κρητικό μάγο της ζύμης από το Λασίθι και “έκλεψα” την τεχνική του και την μαεστρία του στο τύλιγμα και την παρασκευή των παραδοσιακών Κρητικών ξεροτήγανων, έτσι όπως τα προσφέρουν τραγανά και μυρωδάτα με κρητικό μέλι στο Α λα Γκρεκ.
Απολαύστε το στο βίντεο.
about:blank
Το σιρόπιασμα και τα μυρωδικά…
Ρίχνουμε όλα τα υλικά του σιροπιού μέσα στην κατσαρόλα μας και βράζουμε για πέντε με δέκα λεπτά.
Με ζεστό το σιρόπι βουτάμε τις κρύες δίπλες μέσα για λίγο και γυρίζουμε να σιροπιαστούν σωστά.
Τις βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα, σουρώνουμε για λίγο και αφήνουμε προσεκτικά στην πιατέλα σερβιρίσματος.
Κάνουμε το ίδιο και με τις υπόλοιπες σχηματίζοντας ένα μικρό γευστικό βουναλάκι.
Ρίχνουμε από πάνω τα καρύδια, την κανέλα και το σουσάμι.
Έτοιμα να ανέβουν στον ξύλινο μπουφέ της γιαγιάς και να περιμένουν τους καλεσμένους!
Συμβουλές
#1 Όσο πιο καλό ελαιόλαδο χρησιμοποιήσετε τόσο πιο γευστικά και ελαφρά θα βγουν
τα ξεροτήγανα.
#2 Ψάξτε να βρείτε το πιο καλό, αγνό και μυρωδάτο μέλι σύμφωνα με τα γούστα σας και
θα έχετε το καλύτερο ξεροτήγανο
Κείμενα φωτογραφίες Giorgio Grigor
