Φραγκόσυκα τα αγαπημένα του πατέρα, η γλυκιά υπερτροφή του Καλοκαιριού!
Τέλος Αυγούστου έφτανε πάντα από τον φίλο του στην Κυπαρισσία ένα χαρτοκιβώτιο Νουνού γεμάτο φραγκόσυκα!
Ανοίγαμε το χαρτοκιβώτιο και άρχιζε η ίδια ιστορία κάθε φορά. Η γνωστή αφήγηση για το κτήμα του παππού, τις βόλτες με τα άλογα, το μικρό ποταμάκι που χώριζε το κτήμα του παππού και της γιαγιάς. Οι μεγάλες φραγκοσυκιές, οι σκανδαλιές, οι βόλτες στα χωράφια καβάλα στην καφέ φοράδα.
Τα αμπέλια, τις αχλαδιές, τα καλοκαιρινά μπάνια, τις αδελφές του και σχεδόν όλη του την παιδική ζωή στην Κυπαρισσία…
Όλες οι παιδικές του αναμνήσεις χείμαρρος στ αυτιά μου!
Τον άφηνα να μου τα διηγείται, αν και τα ήξερα πλέον απ´ έξω, μέχρι που ξεκίναγε το καθάρισμα…
Τα ζούσαμε ξανά και ξανά μαζί καθισμένοι γύρω από το πηγάδι του κτήματος…
Γάντια μαχαιροπήρουνα και με μεγάλη προσοχή μου έκοβε την πρώτη μπουκιά και μου την έδινε στο στόμα!
Η ανάμνηση…
Τι σου είναι το μυαλό του ανθρώπου…
Όλα ξανά πέρασαν κινηματογραφικά από το μυαλό μου στο αντίκρισμα της φορτωμένης φραγκοσυκιάς επάνω στον δρόμο.
Εκεί δίπλα στο κάστρο, στην Άνω Πόλη της Κυπαρισσίας, κοντά στο πατρικό του, πηγαίνοντας με τα πόδια για τον Παλιό Νερόμυλο...
Είπα να κόψω ένα αλλά θυμήθηκα τα λόγια του και κοντοστάθηκα…
Ποτέ με τα χέρια να μην τα κόψεις είναι γεμάτα αγκάθια!
Συνέχισα την βόλτα στην γύρω περιοχή και πάντα έπεφτα επάνω σε φραγκοσυκιές, σε φραγκάγκαθα όπως τα λένε στην Μεσσηνία…
Άλλες μεγάλες ψηλές δύο μέτρα με κορμό δέντρου, άλλες σε συστάδες πέντε έξι μαζί, γεμάτες με καρπούς σε διάφορα χρώματα.
Τις φωτογράφιζα από μακριά και αναπολούσα αυτήν την πρώτη μπουκιά που μου έβαζε στο στόμα με τόση αγάπη ο πατέρας μου …
Αν βρείτε αυτήν την εποχή σε κάποιο πάγκο λαϊκής αγοράστε και θα με θυμηθείτε !
Ιστορία
Αυτά τα περίεργα “σύκα”, τα φραγκόσυκα η γλυκιά υπερτροφή του Καλοκαιριού, μας ήρθε από το μακρινό Μεξικό, που είναι και το εθνικό φυτό τους, αμέσως ενσωματώθηκε αρμονικά με το ξερό βραχώδες ελληνικό τοπίο και κατέκτησε τα νησιά, την Πελοπόννησο, την Κρήτη, αλλά και κάθε άγονο χωράφι προσφέροντας απλόχερα την ομορφιά του αλλά και τον τόσο θρεπτικό καρπό του.
Το φραγκόσυκο ή κακτόσυκο ονομάζεται και ως παυλόσυκο ή αραπόσυκο και το φυτό παυλοσυκιά ή αραποσυκιά. Το κόκκινο φραγκόσυκο ονομάζεται και ως δρακόσυκο. Στην Κύπρο ονομάζεται και ως παπουτσόσυκο και το φυτό παπουτσοσυκιά.
Στην Κρήτη δε τα λένε καπλόσυκα και στην Αμοργό ο δαιμόνιος οινοποιός Αντώνης Βεκρής στο Αμόργιον παρασκευάζει εκτός από την φημισμένη ψημένη ρακί και το ρακόμελο, την Μεκίλα το ηδύποτο από τους καρπούς της φραγκοσυκιάς!
Πλούσιο σε μαγνήσιο και αντιοξειδωτικές ουσίες, που είναι σημαντικές για την καρδιά τον εγκέφαλο, τις αρθρώσεις, τα μάτια τις αρτηρίες και τα νεύρα!
Συμβάλλει θετικά στον διαβήτη, την παχυσαρκία, την χοληστερόλη και τον προστάτη ενώ είναι ένα σπουδαίο αντιφλεγμονώδες!
Στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις ποικιλίες, πράσινα, κοκκινωπά και πιο σπάνια μωβ.
Τα πορτοκαλοκκόκινα είναι τα πιο γνωστά και τα πιο γλυκά και ζουμερά.
Πλέον στο τέλος Αυγούστου αρχές Σεπτεμβρίου έχουν αρχίσει και εμφανίζονται και στις λαϊκές!
Το μάζεμα…
Για να μαζέψετε μόνοι σας φραγκόσυκα την γλυκιά υπερτροφή του καλοκαιριού, ο μοναδικός κανόνας είναι ότι δεν έχεις καμία επαφή ούτε με το φρούτο ούτε με το φυτό αν δεν θέλεις να γεμίσεις αυτά τα πολύ λεπτά μικρά αγκαθάκια που θα σε ταλαιπωρήσουν για καιρό!
Βασική αμφίεση ρούχα και παπούτσια κλειστά και γάντια!
Τα μαζεύετε πάντα εάν φυσάει με την πλάτη σας στον αέρα γιατί σε κάθε σκούντημα της φραγκοσυκιάς τα φραγκάγκαθα φεύγουν και ταξιδεύουν…
Μπορείτε να τα κόψετε και χωρίς γάντια με ένα μεγάλο μπρίκι … βάζετε το μπρίκι στο φραγκόσυκο και το στρίβετε μέχρι να κοπεί.
Επίσης με ένα χοντρό πανί διπλωμένο πολλές φορές.
Τα στρίβετε και κόβονται πολύ εύκολα.
Στα χωριά που μαζεύουν πολλά φραγκόσυκα έχουν κατασκευάσει ειδικό εργαλείο με κοντάρι που έχει στην άκρη του δύο υποδοχές για μικρά αλλά και για μεγάλα φραγκόσυκα.
Αλλά ποτέ με γυμνό χέρι!
Η απλή μέθοδος
Η εφευρετική μέθοδος του πατέρα μου για να μαζεύει τα φραγκόσυκα αυτήν γλυκιά υπερτροφή του καλοκαιριού, αλλά και τα κλασσικά σύκα. Ακόμα και όλα τα φρούτα, που δεν τα έφταναν, επειδή η γιαγιά μου δεν επέτρεπε να ανεβαίνουν στις συκιές, γιατί ως γνωστόν τα κλαδιά τους σπάνε πολύ εύκολα…
Η πατέντα λοιπόν ήταν και παραμένει στα παιδικά μου μάτια η εξής…
Σε ένα μακρύ κοντάρι ή καλάμι, κάρφωναν ή έδεναν συνήθως ένα κουτί από γάλα Νουνού, που είχαν κόψει το καπάκι και είχαν κτυπήσει γύρω γύρω τα χείλια για να μην κοπούν.
Τα κόβετε και τα αφήνετε στα χόρτα στο έδαφος και κατόπιν με ένα φουντωτό κλαρί τα τρίβετε στα χόρτα να φύγουν τα πολλά αγκάθια.
Κατόπιν τα πλένετε καλά με τρεχούμενο νερό.
Άλλος τρόπος είναι να τα βάλετε λίγα λίγα σε ένα σουρωτήρι κάτω από τρεχούμενο νερό, ή σε μία νάιλον σακούλα με νερό και να τα κουνήσετε ελαφρά για λίγο πέρα δώθε!
Μετά πάλι ένα καλό πλύσιμο με τρεχούμενο νερό και είσαστε έτοιμοι να το απολαύσετε.
Και τώρα το καθάρισμα…
Το βάζετε σε ένα πιάτο και το τσιμπάτε με ένα πιρούνι.
Στην συνέχεια με ένα μαχαίρι κόβετε κάθετα τις δύο άκρες και κάνετε μία εγκάρσια εγκοπή στην φλούδα. Κρατώντας το με το πιρούνι τραβάτε με το μαχαίρι προσεκτικά την φλούδα και την αφαιρείτε.
Βάλτε τα καθαρισμένα φραγκόσυκα γλυκιά υπερτροφή του Καλοκαιριού, σε ένα καθαρό πιάτο και απολαύστε το.
Καθαρισμένο το μασάμε μέχρι να γίνει λιώμα και το καταπίνουμε μαζί με τα σπόρια αμάσητα!
Δεν προσπαθούμε να τα μασήσουμε γιατί είναι πολύ σκληρά και δεν σπάζουν με τίποτα!
Ο παππούς Όθωνας με συμβούλευε να παίρνω μασώντας τους χυμούς και να βγάζω μετά τα κουκούτσια. Αυτά είναι πολύ στουμποτικά και δημιουργούν δυσκοιλιότητα…
Το εμπόριο της γνωρίζει ιδιαίτερη άνθιση τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ευρώπη. Η ζήτησή της συνεχώς αυξάνεται, καθώς έχει αρχίσει να μπαίνει στην καθημερινή διατροφή όλο και περισσότερων καταναλωτών.
Και στο Κυριακάτικο παζάρι στο Κοπανάκι συνάντησα τον παραγωγό Κώστα Φωτεινό. Εκτός από φρέσκα φραγκόσυκα, παρασκευάζει χυμό νέκταρ από φραγκόσυκα εξαιρετικής γεύσης!!!
Στις περιπλανήσεις μου ανά την Ελλάδα, στην Σύρο, στο ταβερνάκι Αχλάδι γεύτηκα μια σπάνια συνταγή. Η τρομερή τοπική μαγείρισσα μας έφτιαξε και ομελέτα με φρέσκα τηγανητά φύλλα από φραγκοσυκιά και ήταν μια μοναδική γεύση και εμπειρία.
Και στο τέλος για φρούτο μας προσέφεραν φραγκόσυκα!!!
Και όλα αυτά επάνω στην θάλασσα δίπλα στο κύμα…
Τελικά τα φραγκόσυκα η γλυκιά υπερτροφή του Καλοκαιριού, είναι ένα σπάνιο και με ατελείωτα οφέλη, φρούτο. Από οικονομικά, υγείας, περιβάλλοντος, μέχρι μαγειρικής, πυροπροστασίας, αντιδιαβρώσεως. Το φυτό και φρούτο το οποίο μέχρι και σήμερα δεν μπορούμε να αγαπήσουμε όσο του αξίζει!
Αναζητώντας τα παλιά με παρέα το Taste Local Greece
Κείμενο φωτογραφίες GigiGrigor
